1062
ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ
ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Υποπαραλλαγή XBB.1.5 του SARS-CoV-2


Μια νέα υποπαραλλαγή του SARS-CoV-2 η XBB.1.5, που έκανε την εμφάνισή της στις Η.Π.Α. τον Οκτώβριο του 2022, έχει θέσει σε συναγερμό το σύνολο των υπηρεσιών υγείας παγκοσμίως, γιατί εκτιμάται ότι εμφανίζει μεγαλύτερη διασπορά μεταξύ του πληθυσμού από τις προηγούμενες παραλλαγές και ήδη αποτελεί το 40% των νέων περιστατικών στις Η.Π.Α. καθιστώντας την  το κυρίαρχο στέλεχος. Η ύπαρξή της έχει επιβεβαιωθεί σε περισσότερες από 29 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της ΕΕ/ΕΟΧ – Δανία, Γαλλία, Αυστρία, Κάτω Χώρες, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Ισλανδία, Βέλγιο, Τσεχία, Πορτογαλία και Ιρλανδία. Θεωρείται η πλέον μεταδοτική υποπαραλλαγή της Όμικρον και σύντομα θα εμφανισθεί και στην Ελλάδα.

Η XBB.1.5. έχει πάρει το προσωνύμιο Kraken από ένα μυθικό θαλάσσιο τέρας και προέρχεται από την παραλλαγή XBB, εμφανίζοντας μια βασική μετάλλαξη της ακίδας, την S486P, που της επιτρέπει να μεταδίδεται πιο γρήγορα μεταξύ των ανθρώπων, αποφεύγοντας τα ειδικά αντισώματα που έχουν παραχθεί είτε από προηγούμενη μόλυνση από άλλες παραλλαγές του ιού, είτε μετά από εμβολιασμό. Ταυτόχρονα του δίνει τη δυνατότητα να συνδέεται πιο ισχυρά με τα ανθρώπινα κύτταρα καθώς και ενδεχομένως να αντιγράφεται πιο γρήγορα. Να σημειωθεί ότι προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι προκαλεί βαρύτερη νόσο από τις άλλες παραλλαγές που κυκλοφορούν.

Ο εμβολιασμός προσφέρει προστασία μειώνοντας στο 1/3 τις πιθανότητες βαριάς νόσου ή θανάτου αλλά πιθανόν η νέα υποπαραλλαγή να ξεφεύγει της θεραπευτικής δράσης των μέχρι σήμερα υπαρχόντων μονοκλωνικών αντισωμάτων, με αποτέλεσμα να απομένουν στην ειδική θεραπευτική φαρέτρα μόνο οι σύγχρονες αντιϊκές θεραπείες, που είναι δραστικές κατά το πρώτο δεκαήμερο της νόσου, όπως είναι η ρεμδεσιβίρη που χορηγείται ενδοφλέβια για ένα 10ήμερο και το Paxlovid (nirmatrelvir 300mg + ριτοναβίρη 100mg) που χορηγείται από του στόματος 2 φορές την ημέρα για 5 ημέρες μετά από προσεκτικό έλεγχο των φαρμάκων που λαμβάνει ο ασθενής.

Καθημερινά χιλιάδες επιστήμονες συνεδριάζουν και  αξιολογούν τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τη μεταδοτικότητα, την κλινική βαρύτητα και το δυναμικό της ανοσολογικής διαφυγής των παραλλαγών, συμπεριλαμβανομένου του πιθανού αντίκτυπου αυτών στα διαγνωστικά εργαλεία, θεραπευτικά μέσα και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων για την πρόληψη μόλυνσης ή/και σοβαρής νόσου από τις νέες παραλλαγές του ιού.

Πηγές: ΕΟΔΥ,ECDC,CDC,WHO.

Νικόλαος Μαλισιόβας

Ομ. Καθηγητής Α.Π.Θ., Επιστημονικός Διευθυντής Ομίλου Euromedica