Η Παγκόσμια Ημέρα Σιδηροπενίας, που τιμάται κάθε χρόνο στις 26 Νοεμβρίου, έχει στόχο να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με μία από τις πιο συχνές διατροφικές ανεπάρκειες παγκοσμίως — την έλλειψη σιδήρου. Η εκτίμηση για το ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού που πάσχει από σιδηροπενία (ή πιο συγκεκριμένα από διατροφική ανεπάρκεια σιδήρου) είναι περίπου 16,7%.
Ο σίδηρος είναι απαραίτητο ιχνοστοιχείο για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού, καθώς συμμετέχει στη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, της πρωτεΐνης που μεταφέρει το οξυγόνο στο αίμα. Όταν τα αποθέματα σιδήρου είναι χαμηλά, ο οργανισμός δεν μπορεί να παράγει αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια, με αποτέλεσμα την σιδηροπενία και, σε προχωρημένες περιπτώσεις, τη σιδηροπενική αναιμία.
Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα;
Η σιδηροπενία συχνά εξελίσσεται σιωπηλά, χωρίς εμφανή συμπτώματα στα αρχικά στάδια. Καθώς όμως προχωρά, μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, όπως:
- έντονη κόπωση και αδυναμία,
- ζάλη ή δύσπνοια κατά την άσκηση,
- ωχρότητα δέρματος,
- εύθραυστα νύχια και τριχόπτωση,
- πονοκεφάλους ή δυσκολία συγκέντρωσης.
Ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο;
Ορισμένες ομάδες του πληθυσμού εμφανίζουν αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο και επομένως είναι πιο ευάλωτες:
- γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, λόγω έμμηνου ρύσης,
- έγκυες και θηλάζουσες,
- παιδιά και έφηβοι,
- ηλικιωμένοι,
- άτομα με χρόνια νοσήματα ή γαστρεντερικές διαταραχές που επηρεάζουν την απορρόφηση σιδήρου,
- άτομα που ακολουθούν αυστηρά φυτοφαγική ή vegan διατροφή.
Διατροφή και πρόληψη
Η σωστή διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη της σιδηροπενίας.
Τροφές πλούσιες σε σίδηρο είναι οι ακόλουθες:
- κόκκινο κρέας, συκώτι και πουλερικά,
- όσπρια (φακές, ρεβίθια, φασόλια),
- πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, λαχανίδα),
- ξηροί καρποί, σπόροι και εμπλουτισμένα δημητριακά.
Η βιταμίνη C (π.χ. πορτοκάλι, λεμόνι, πιπεριές) ενισχύει την απορρόφηση σιδήρου φυτικής προέλευσης, ενώ η υπερβολική κατανάλωση καφέ, τσαγιού και γαλακτοκομικών μπορεί να τη μειώσει.
Έγκαιρος έλεγχος και διάγνωση
Ο σίδηρος είναι ζωτικός για την ενέργεια και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Αν αντιμετωπίζετε κάποιο από τα παρακάνω συμπτώματα ή συνδυασμό αυτών, απευθυνθείτε άμεσα στον γιατρό που σας παρακολουθεί και πραγματοποιείστε ένα προληπτικό αιματολογικό έλεγχο. Για τον εντοπισμό της ενδεχόμενης έλλειψης σιδήρου, καθώς και για την αντιμετώπισή της, θα χρειαστεί να κάνετε τις παρακάτω αιματολογικές εξετάσεις:
- Γενική αίματος
- Φερριτίνη (Ferritin) – δείχνει τα αποθέματα σιδήρου στον οργανισμό
- Σίδηρος ορού (Iron)
- Κορεσμός τρανσφερρίνης
- TIBC (Ολική ικανότητα σύνδεσης σιδήρου)
Στα διαγνωστικά κέντρα Euromedica, διενεργούνται καθημερινά όλες αυτές οι εργαστηριακές εξετάσεις. Το διαγνωστικά μας είναι πλήρως εξοπλισμένα για την αξιόπιστη και ταχεία διενέργεια αιματολογικών εξετάσεων με στόχο την παροχή ασφαλών αποτελεσμάτων με ακρίβεια και συνέπεια. Παράλληλα, στα διαγνωστικά κέντρα της Αττικής, αλλά και στη Αλεξανδρούπολη, είναι διαθέσιμη η υπηρεσία Αιμοληψίας Κατ’ οίκον για άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες μετακίνησης.
Αν οι εξετάσεις σας δείξουν χαμηλά επίπεδα φερριτίνης ή/και σιδήρου, ο γιατρός σας ενδεχομένως να συστήσει κάποιο συμπλήρωμα σιδήρου (δισκίο ή σιρόπι) και να σας δώσει περαιτέρω οδηγίες για την αντιμετώπισή της. Να θυμάστε ότι για τη λήψη οποιουδήποτε συμπληρώματος είναι απαραίτητη η ιατρική καθοδήγηση.
