Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2021
Τρίτη αιτία θανάτου διεθνώς εκτιμάται ότι θα αποτελεί την επόμενη δεκαετία η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, γνωστή ως ΧΑΠ, η οποία ταλαιπωρεί τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα άτομα. Κι ενώ αποτελεί μια επικίνδυνη και απειλητική για τη ζωή νόσο, πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν καν ότι νοσούν από αυτή.
Τι είναι όμως η ΧΑΠ; Πρόκειται για μια φλεγμονώδη νόσο των πνευμόνων που οφείλεται κατά κύριο λόγο στο κάπνισμα, όπως επίσης και στη συστηματική έκθεση σε επιβαρυμένα περιβάλλοντα όπου η ύπαρξη αιωρούμενων σωματιδίων ή ερεθιστικών αερίων είναι καθημερινότητα.
Κατά τη ΧΑΠ, που εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 40 ετών, οι αεραγωγοί ή αλλιώς βρόγχοι στενεύουν, καθώς το πάχος των τοιχωμάτων τους αυξάνεται και σταδιακά οδηγούνται σε απόφραξη, με συνέπεια τη δυσλειτουργία των πνευμόνων.
Τα συμπτώματα της ΧΑΠ
Ποια είναι τα σημάδια που πρέπει να μας θορυβήσουν; Το βασικότερο σύμπτωμα της ΧΑΠ είναι ο βήχας που επιμένει. Σε συνδυασμό με την αυξημένη παραγωγή φλέματος, τον συριγμό και τη δύσπνοια, αρχικά κατά την άσκηση και στη συνέχεια και σε ηρεμία, δημιουργεί το προφίλ του πάσχοντα από ΧΑΠ. Δυστυχώς ο βήχας και η παραγωγή φλέματος δεν είναι ικανά συμπτώματα για να στείλουν τον ασθενή στο ιατρείο, αφού συνήθως αποδίδονται από τον ίδιο, ειδικά όταν είναι χρόνιος καπνιστής, στο κάπνισμα. Πρέπει να εκδηλωθεί δύσπνοια, ώστε να θορυβηθεί και να αναζητήσει ιατρική βοήθεια. Το πρόβλημα είναι πως σε αυτό το στάδιο η ΧΑΠ έχει πια προχωρήσει πολύ.
Μάλιστα, σε προχωρημένο στάδιο ο ασθενής δεν είναι σε θέση να πάει ούτε καν στη δουλειά του, ενώ αντιμετωπίζει δυσκολίες ακόμα και στο να εκτελέσει απλές, καθημερινές δραστηριότητες στο σπίτι. Στις σοβαρές περιπτώσεις η ΧΑΠ μπορεί να εκδηλωθεί και με την εμφάνιση αναπνευστικών λοιμώξεων – γι’ αυτό και απαιτείται εμβολιασμός για τη γρίπη και πλέον και για την Covid-19 – ενώ έχει συνδεθεί, με αγγειακά προβλήματα, υπνικές άπνοιες και αρρυθμίες, με τους πάσχοντες να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο νόσησης από καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο του πνεύμονα.
Πρόληψη και θεραπεία
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια μπορεί τόσο να προληφθεί όσο και να αντιμετωπιστεί, εφόσον ο ασθενής είναι αποφασισμένος να αλλάξει τον τρόπο ζωής του, υιοθετώντας υγιεινές συνήθειες, με πρώτη τη διακοπή του καπνίσματος.
Σε κάθε περίπτωση στα πρώτα σημάδια και δη στον επίμονο βήχα πρέπει να σπεύσει στον πνευμονολόγο του. Η βασική εξέταση για τη διάγνωση της ΧΑΠ είναι η σπιρομέτρηση, ενώ μπορεί να απαιτηθούν και άλλες, μεταξύ των οποίων ακτινογραφία θώρακος, αξονική θώρακος χαμηλής ακτινοβολίας και οξυμετρία.
Ανάλογα με τη βαρύτητα της περίπτωσης, η θεραπεία που συνιστάται είναι διαφορετική. Στόχος είναι να ελεγχθούν τα συμπτώματα και να αποφευχθούν τυχόν παροξύνσεις που μπορεί να αποβούν απειλητικές για τη ζωή του ασθενή.
Σε αρχικά στάδια αρκεί η διακοπή του καπνίσματος, ώστε να η κατάσταση να βελτιωθεί, ενώ σε λίγο πιο προχωρημένα μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή, που περιλαμβάνει εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά και στεροειδή, βρογχοδιασταλτικά και αντιφλεγμονώδη. Μία από τις θεραπευτικές μεθόδους είναι η πνευμονική αποκατάσταση, κατά την οποία ο ασθενής καλείται να βελτιώσει τη φυσική του κατάσταση και να μάθει να αναπνέει σωστά σε ειδικά κέντρα. Ανάλογα με τη σοβαρότητα της περίπτωσης, μπορεί να απαιτηθεί και οξυγονοθεραπεία, ιδίως όταν ο ασθενής έχει έντονη δύσπνοια.
Υπάρχουν πάντως και πιο επεμβατικές μέθοδοι για πολύ σοβαρές περιπτώσεις ΧΑΠ, όπως είναι η ενδοσκοπική τοποθέτηση μέσω βρογχοσκοπίου ενδοπνευμονικών βαλβίδων κυρίως σε ασθενείς με εμφύσημα, αλλά και η χειρουργική αφαίρεση κατεστραμμένων περιοχών των πνευμόνων.
Μην αδιαφορήσετε στα πρώτα σημάδια της ΧΑΠ. Επικοινωνήστε με τον πνευμονολόγο σας, ώστε να αντιμετωπίσετε εγκαίρως και αποτελεσματικά τη νόσο.
