Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2022
Συχνά οι όροι «πονοκέφαλος» και «ημικρανία» συγχέονται, παρόλο που καλύπτουν εννοιολογικά δύο διαφορετικές παθολογικές καταστάσεις. Η αναγνώριση των διαφορετικών συμπτωμάτων τους είναι σημαντική, ώστε να επιλεγεί η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση. Ποιες είναι λοιπόν οι διαφορές μεταξύ ενός απλού πονοκεφάλου και μιας ημικρανίας;
Πονοκέφαλος
Ο πονοκέφαλος εμφανίζεται συνήθως και στις δύο πλευρές του κεφαλιού, μπορεί να εκδηλωθεί είτε ως πόνος είτε ως πίεση και προκαλείται κυρίως από καταστάσεις στρες, άγχους, αλλά και μυϊκής καταπόνησης. Μπορεί να είναι από ήπιος έως σοβαρός και να διαρκέσει από μισή ώρα έως κάποιες μέρες.
Στην κατηγορία του πονοκεφάλου εντάσσονται επίσης ο αθροιστικός πονοκέφαλος, ο πονοκέφαλος από τα ιγμόρεια και ο πονοκέφαλος «βροντή». Ο αθροιστικός πονοκέφαλος είναι ιδιαίτερα επώδυνος, επηρεάζει τη μία μόνο πλευρά του κεφαλιού και κάποιες φορές συνοδεύεται από δάκρυα στο μάτι ή καταρροή στο ρουθούνι της πλευράς που πλήττεται. Συνήθως στην περίπτωση του αθροιστικού πονοκεφάλου συστηματικά περιστατικά κεφαλαλγίας ακολουθούνται από μακρές περιόδους χωρίς πόνο.
Ο πονοκέφαλος που συνδέεται με τα ιγμόρεια εντοπίζεται στο μέτωπο και αποτελεί σύμπτωμα της ιγμορίτιδας, της φλεγμονής δηλαδή των ιγμορείων. Για να εκλείψει, πρέπει να αντιμετωπιστεί η ιγμορίτιδα με αντιβίωση.
Ο πονοκέφαλος «βροντή» εμφανίζεται σαν πραγματική βροντή, αιφνιδιαστικά και σε χρόνο μικρότερο του ενός λεπτού. Μπορεί να είναι συνέπεια ενός ανευρύσματος, ενός εγκεφαλικού επεισοδίου ή τραυματισμού στο κεφάλι και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.
Ημικρανία
Η ημικρανία είναι ένας έντονος πόνος που εμφανίζεται συνήθως στη μία πλευρά του κεφαλιού, συνοδεύεται όμως και από άλλα συμπτώματα, μεταξύ των οποίων, η ναυτία, η πίεση στους κροτάφους, ο πόνος πίσω από το μάτι ή το αυτί, η αίσθηση φώτων που αναβοσβήνουν, η έντονη ευαισθησία σε φως ή ήχο, τα προβλήματα όρασης και ο έμετος. Ο πόνος της ημικρανίας –η οποία ενίοτε μπορεί να επηρεάσει και τις δύο πλευρές του κεφαλιού- είναι συνήθως τόσο έντονος που δυσκολεύει τον πάσχοντα στις καθημερινές του δραστηριότητες. Συνήθως μάλιστα αναγκάζει το άτομο να κλειστεί σε ένα δωμάτιο χωρίς φως και θόρυβο, ώστε να ηρεμήσει.
Η ημικρανία διακρίνεται σε δύο κατηγορίες: ημικρανία με αύρα και ημικρανία χωρίς αύρα. Η αύρα είναι μια σειρά συμπτωμάτων που εμφανίζονται λίγα λεπτά προτού ξεκινήσει αυτή καθεαυτή η ημικρανία, όπως διαταραχές νόησης, αίσθηση φώτων που αναβοσβήνουν, μούδιασμα στο πρόσωπο ή τα χέρια, διαταραχές οσμής, γεύσης ή αφής.
Οι ημικρανίες έχουν συσχετισθεί με μια σειρά παραγόντων, όπως το άγχος, το αλκοόλ, η εμμηνόπαυση και οι ορμονικές αλλαγές. Οι δύο τελευταίοι παράγοντες μάλιστα είναι αυτοί που τις συνδέουν περισσότερο με τις γυναίκες. Άλλωστε, στο γυναικείο φύλο η συχνότητα εμφάνισής τους είναι τριπλάσια.
Τα στάδια της ημικρανίας
Η ημικρανία έχει τέσσερα στάδια –που δεν εμφανίζονται όμως όλα σε κάθε άτομο- την προειδοποιητική φάση, την αύρα, την κρίση και την ανάρρωση. Στην προειδοποιητική φάση το άτομο εμφανίζει ευαισθησία σε φως και ήχους, θολή όραση και ευερεθιστότητα. Το στάδιο αυτό μπορεί να διαρκέσει από λίγες ώρες έως κάποιες ημέρες.
Η αύρα περιλαμβάνει από διαταραχές στην όραση και εναλλαγές φωτός στα μάτια μέχρι μουδιάσματα στα χέρια ή στο πρόσωπο, σύγχυση και αποπροσανατολισμό. Είναι το στάδιο λίγο πριν από την αυτή καθεαυτή κρίση της ημικρανίας και ενίοτε διατηρείται και κατά τη διάρκειά της.
Στην κρίση ο πόνος εμφανίζεται ως παλλόμενη αίσθηση και μπορεί να διαρκέσει από μερικές ώρες έως δύο ημέρες, ενώ ενδέχεται να συνοδευτεί από ναυτία ή έμετο.
Τέλος, στην ανάρρωση το άτομο δεν μπορεί να συγκεντρωθεί, ενώ αισθάνεται εξαντλημένο. Το στάδιο της ανάρρωσης μπορεί να χρειαστεί κάποιες ημέρες για να ολοκληρωθεί. Στην περίπτωση των ημικρανιών που επιμένουν και δη αυτών που συνοδεύονται από αύρα, καλό είναι να συμβουλευθείτε τον γιατρό σας για την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, που μπορεί να περιλαμβάνει από αναλγητικά αντιφλεγμονώδη μέχρι ειδικά φάρμακα. Η αναγνώριση των διαφορών τους από τον απλό πονοκέφαλο είναι σημαντική, ώστε να αντιμετωπιστούν με την απαιτούμενη σοβαρότητα, που συχνά δεν επιδεικνύεται, με συνέπεια την ταλαιπωρία του πάσχοντα.